(LAPSI - πεσόντες)
Εισαγωγή
Υπήρξαν περιπτώσεις στους πρώτους χριστιανικούς αιώνες όπου κάποιοι πιστοί, γεμάτοι ζήλο για την πίστη τους, παραδόθηκαν αυτοβούλως στις ρωμαϊκές αρχές, επιθυμώντας να μαρτυρήσουν για τον Χριστό. Ωστόσο, όταν ήρθε η ώρα του βασανισμού ή της εκτέλεσης, κάποιοι υπέκυψαν στον φόβο, είτε απαρνούμενοι προσωρινά την πίστη τους είτε ζητώντας έλεος.
Αυτόβουλοι Μάρτυρες (Martyrs Spontanei)
Στην πρώιμη Εκκλησία υπήρξε το φαινόμενο των "αυτοβούλως μαρτύρων" (martyrs spontanei), δηλαδή πιστών που παραδίδονταν εθελοντικά στις αρχές χωρίς να υπάρχει δίωξη εναντίον τους. Πίστευαν ότι το να πεθάνουν για τον Χριστό ήταν η ύψιστη μορφή αφοσίωσης και ήθελαν να ακολουθήσουν το παράδειγμα των μεγάλων μαρτύρων της εποχής.
Όμως, οι Πατέρες της Εκκλησίας, όπως ο Ιγνάτιος Αντιοχείας και ο Κλήμης Αλεξανδρείας, προειδοποιούσαν εναντίον αυτής της πρακτικής, λέγοντας ότι ο αληθινός μάρτυρας δεν πρέπει να επιδιώκει τον θάνατο, αλλά να υπομένει με πίστη αν του επιβληθεί.
Παραδείγματα Χριστιανών που δείλιασαν μπροστά στο Μαρτύριο
Υπήρξαν περιπτώσεις ανθρώπων που, αν και αρχικά επιδίωξαν το μαρτύριο, δείλιασαν όταν ήρθε η στιγμή της δοκιμασίας.
Ο Σεκούνδος, ο Φραγκίσκος και άλλοι στη Λιόν (177 μ.Χ.) Στους διωγμούς του Μάρκου Αυρηλίου στη Γαλλία, ο ιστορικός Ευσέβιος Καισαρείας καταγράφει ότι κάποιοι Χριστιανοί εμφανίστηκαν μόνοι τους στις αρχές, αλλά όταν άρχισαν τα βασανιστήρια, έχασαν το θάρρος τους και απαρνήθηκαν την πίστη τους. Ωστόσο, μερικοί από αυτούς μετανόησαν αργότερα και εκτελέστηκαν.
Ο Λιβέριος στη Ρώμη (διωγμός του Δεκίου, 250 μ.Χ.) Ορισμένοι επίσκοποι και κληρικοί παραδόθηκαν στις αρχές ζητώντας το στέφανο του μαρτυρίου, αλλά υπό το βάρος των βασανιστηρίων έκαναν θυσία στα είδωλα. Αυτή η ομάδα ονομάστηκε "lapsi" (πεπτωκότες). Η Εκκλησία έπειτα έπρεπε να αποφασίσει αν θα τους δεχθεί πίσω με μετάνοια.
Ο Περεγρίνος Πρωτέας Ο Λουκιανός ο Σαμοσατεύς (σατιρικός συγγραφέας) αναφέρει ότι ένας χριστιανός, ο Περεγρίνος Πρωτέας, παραδόθηκε για να γίνει μάρτυρας, αλλά όταν αντιλήφθηκε το μέγεθος του μαρτυρίου, υπαναχώρησε. Αυτό το περιστατικό χρησιμοποιήθηκε από τους ειδωλολάτρες για να ειρωνευτούν τους χριστιανούς.
Θεολογική Αντίληψη για την Δειλία
Η Εκκλησία πάντα διαχώριζε την αληθινή θυσία από τον άσκοπο θάνατο. Ο ίδιος ο Χριστός είχε πει:
"Όταν σας καταδιώκουν σε μια πόλη, φύγετε σε άλλη." (Ματθ. 10:23)
Η αποτυχία μπροστά στο μαρτύριο θεωρούνταν αμαρτία, αλλά όχι ασυγχώρητη, εφόσον ακολουθούσε ειλικρινής μετάνοια. Ορισμένοι από τους lapsi έγιναν δεκτοί ξανά στην Εκκλησία μετά από αυστηρή μεταμέλεια.
Συμπέρασμα
Κάποιοι παραδόθηκαν αυτοβούλως στους διώκτες τους, επιδιώκοντας τη δόξα του μαρτυρίου.
Όταν όμως ήρθε η ώρα των βασανιστηρίων, δείλιασαν και αρνήθηκαν προσωρινά τον Χριστό.
Η Εκκλησία αποδοκίμαζε τον άσκοπο ηρωισμό και δίδασκε ότι το μαρτύριο δεν πρέπει να αναζητείται, αλλά να υπομένει κανείς αν του επιβληθεί.
Οι "πεπτωκότες" (lapsi) είχαν μια δεύτερη ευκαιρία, εφόσον μετανοούσαν ειλικρινά.
Αυτό το φαινόμενο μας θυμίζει ότι η πίστη δοκιμάζεται στην πράξη και ότι η αδυναμία είναι ανθρώπινη, αλλά η μετάνοια και η επιστροφή στον Θεό είναι πάντα δυνατές.
Comments